افتادگی رحم چیست؟
افتادگی رحم (که به آن descensus یا procidentia نیز گفته می شود) به این معنی است که رحم از موقعیت طبیعی خود در لگن به سمت واژن پایین آمده است.
تصویر زیر را ببینید.
افتادگی رحم برای اولین بار در حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد بر روی پاپیروس کاهون (متن مصر باستان در مورد موضوعات ریاضی و پزشکی) ثبت شد. قطعات متعدد آن توسط فلیندر پتری در سال ۱۸۸۹ کشف شد. بقراط درمان های غیرجراحی متعددی را برای این بیماری توصیف کرد. در سال ۹۸ قبل از میلاد،سورانوس رومی اولین بار برداشتن رحم افتادگی را هنگامی که سیاه شد توصیف کرد.
افتادگی رحم یکی از انواع افتادگی اندام های لگنی (POP) است و بعد از سیستواورتروسل (پرولپس مثانه و مجرای ادرار) دومین شایع ترین پرولاپس است. انواع دیگر پرولاپس اندام لگنی عبارتند از: انتروسل (پرولپس روده کوچک)، رکتوسل (پرولپس رکتوم یا روده بزرگ) و افتادگی واژن.
عکس افتادگی رحم
تصاویر مربوط افتادگی رحم را مشاهده کنید :
درجه افتادگی رحم
درجات افتادگی رحم پرولاپس رحم به صورت مرحله ای شرح داده می شود که نشان می دهد تا چه حد پایین آمده است. سایر اندام های لگنی (مانند مثانه یا روده) نیز ممکن است به داخل واژن افتادگی داشته باشند.
چهار دسته از افتادگی رحم عبارتند از:
- مرحله I – رحم در نیمه بالایی واژن است
- مرحله II – رحم تقریباً تا دهانه واژن پایین آمده است
- مرحله III – رحم از واژن بیرون زده است
- مرحله IV – رحم به طور کامل از واژن خارج شده است.
نشانه های افتادگی رحم
علائم افتادگی رحم چیست؟
زنان مبتلا به افتادگی رحم معمولاً موارد زیر را تجربه می کنند:
- فشار یا سنگینی در ناحیه لگن
- داشتن مشکلات مربوط به رابطه جنسی
- کمردرد خفیف
- ادرار ناگهانی یا بی اختیاری های ادرار در هنگام سرفه ، عطسه و خندیدن
- رحم و دهانه رحم که به داخل دهانه واژن برآمده می شوند
- فرد حس می کند روی یک توپ کوچک نشسته یا انگار چیزی در حال افتادن از واژن است
- گاهی فرد احساس ادرار دارد ولی قادر به تخلیه آن نیست، ممکن است رحم افتاده سبب انسداد بخشی از مسیر تخلیه ادرار شده باشد.
- عفونت مثانه مکرر
- خونریزی واژن
- افزایش ترشحات واژن
- شب ادراری
- یبوست یا مشکل در دفع مدفوع
علت افتادگی رحم
چه چیزی باعث افتادگی رحم می شود؟ افتادگی رحم در زنانی که چند بار زایمان طبیعی داشته اند بیشتر دیده می شود. عوامل دیگری که می توانند در افتادگی رحم نقش داشته باشند عبارتند از:
- پیری طبیعی
- کمبود استروژن پس از یائسگی شرایطی مانند سرفه مزمن و چاقی که به لگن فشار وارد می کند.
- یبوست مکرر و طولانی مدت
عوارض افتادگی رحم
عوارض افتادگی رحم شامل اختلال در دفع ادرار، بی اختیاری ادرار، بروز علائم انسدادی، احساس فوریت برای دفع ادرار، تکرر ادرار میباشد و خانم ها اغلب دچار دردهای لگنی می شوند.
همچنین در دفع مدفوع اختلال ایجاد شده و مدفوع به صورت ناقص دفع می شود. علاوه بر این موارد فرد کمر درد، درد پهلو، و احساس درد مبهمی در ناحیه لگن را تجربه می کند.
در افتادگی رحم بعضی از خانم ها به دیسپارونیا (dyspareunia) یا همان درد حین نزدیکی مبتلا می شوند.
افتادگی رحم در دختران
در تحقیقی که هدف آن تعیین تفاوت در خصوصیات و نوع افتادگی رحم در زنان جوان در مقایسه با زنان مسن بود نشان می دهد روش‌ها: از ۶۴۷ زن که تحت عمل جراحی انواع پرولاپس تناسلی برای سال‌های ۱۹۷۹-۱۹۹۱ قرار گرفتند، انجام شد. ۱۹۱نفر از بیماران با داشتن پرولاپس تناسلی کاملاً مستند به داخل یا بالاتر از پرده بکارت، بودند. بیماران به دو گروه سنی بالای ۳۵ سال و ۳۵ سال یا کمتر تقسیم شدند. در طول دوره مطالعه، ۲۷ زن جوان (میانگین سنی ۲۵ تا ۳۵ سال) و ۱۶۴ زن مسن (میانگین سنی ۴۰-۶۰) معیارهای ما را داشتند.
زنان جوان بیشتر از زنان مسن تر دارای شرایط پزشکی مستعد بالقوه (ناهنجاری های مادرزادی یا بیماری های عصبی یا بافت همبند بودند. بیماران جوانی که تحت عمل جراحی پرولاپس تناسلی قرار می‌گیرند، بیشتر در معرض ابتلا به پرولاپس پایین‌تر و تک موضعی و درجه پایین‌تر هستند. شیوع بیشتر از حد انتظار ناهنجاری های مادرزادی،و همچنین بیماری‌های روماتولوژیک و عصبی در زنان جوان‌تر بیشتر است، اما قبل از اینکه این شرایط در پیدایش افتادگی دستگاه تناسلی دخیل باشند، مطالعه بیشتر ضروری است.در کل دختران جوان شایع کمتری دارند اما به علت ژنتیکی است.
افتادگی رحم در زایمان طبیعی
اگر چه زایمان طبیعی یکی از علت های خطر بیرون زدگی رحم است اما تمام زنانی که زایمان خود را به صورت طبیعی انجام می‌دهند به افتادگی رحم دچار نمی‌شوند. در شرایطی که سر بچه بزرگ باشد یا زایمان سخت و طولانی باشد این احتمال وجود دارد که بعد از زایمان، افتادگی رحم اتفاق بیافتد. البته در صورتی که بافت همبندی فرد قوی باشد این احتمال ممکن است به صفر برسد. به همین دلیل است که ممکن است خانمی چهار زایمان داشته باشد و به افتادگی رحم مبتلا نشود و خانمی دیگر تنها با یک زایمان مبتلا به افتادگی رحم شود.
آیا افتادگی رحم باعث نازایی می شود؟
به طور کلی خیر ، افتادگی رحم باعث ناباروری نمی‌شود.
نه اینکه این افراد قدرت باروری نداشته باشند؛ بلکه در افراد با درجات شدید افتادگی رحم که بیرون زدگی اتفاق میفته، امکان بارداری وجود نخواهد داشت و امکان سقط هم بیشتر می‌شود. بنابراین فرد باید قبل از اقدام به بارداری برای درمان افتادگی رحم اقدام کند.
روش های درمان افتادگی رحم
درمان افتادگی رحم می تواند تغییرات سبک زندگی مانند کاهش وزن، ترک سیگار برای کنترل سرفه مزمن و اجتناب از بلند کردن سنگین یا زور زدن برای بسیاری از زنان راه حل پیشگیرانه خوبی است. پزشک شما ممکن است یک پساری واژینال را توصیه کند، که دستگاهی به شکل دوناتی است که برای واژن شما نصب شده است، مانند دیافراگم که رحم را در جای خود نگه می دارد.
برای سبک زندگی بهتر می توانید در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید. میوه و سبزیجات فراوان بخورید. غذاهای پر فیبر مانند لوبیا و غلات کامل بخورید. اگر یبوست دارید، از غذاهای کم فیبر مانند پنیر، بستنی، گوشت و فست فود اجتناب کنید.
روش جراحی افتادگی رحم : درمان جراحی تا زمانی که علائم پرولاپس بدتر از خطرات ناشی از عمل جراحی نباشد، انجام نمی شود. در صورت کلی اگر راهکار غیرجراحی پاسخگو نباشد مجبور به جراحی افتادگی رحم می باشیم.
روش جراحی افتادگی رحم ساکروهیستروپکسی نام دارد برای درمان افتادگی رحم زمانی که زنی نمی‌خواهد هیسترکتومی(عمل جراحی برداشتن کامل رحم) کند استفاده می‌شود. مش جراحی به دهانه رحم و سپس به ساکروم متصل می شود و رحم را به جای خود برمی گرداند. جراحی با استفاده از مش واژینال – برای درمان همه انواع پرولاپس استفاده می شود.
درمان افتادگی رحم با ورزش
بهترین تمرین برای افتادگی رحم می تواند تمرینات معروف به کگل باشد .
برای انجام تمرینات کگل:
- عضلات کف لگن خود را سفت کنید (منقبض کنید) به گونه ای که انگار می خواهید از عبور گاز جلوگیری کنید.
- انقباض را به مدت پنج ثانیه نگه دارید و سپس به مدت پنج ثانیه استراحت کنید. … ادامه دهید تا انقباضات را هر بار ۱۰ ثانیه نگه دارید.
- حداقل سه ست ۱۰ تکراری هر روز را هدف گذاری کنید
حرکت پاشنه:
حرکت پاشنه پا باعث تحریک انقباضات کف لگن در حالی که عضلات عمقی شکم را هدف قرار می دهند. با دراز کشیدن روی زمین با زانوهای خم شده و لگن در حالت خنثی شروع کنید. داخل قفسه سینه نفس بکشید، سپس از طریق دهان بازدم کنید و اجازه دهید دنده های شما به طور طبیعی فشرده شوند. کف لگن خود را به سمت بالا بکشید، در هسته خود قفل کنید،و پاشنه پای راست خود را از خود دور کنید. فقط تا جایی که می توانید بدون از دست دادن ارتباط خود با هسته عمیق خود پیش بروید. موقعیت پایین را پیدا کنید، سپس نفس بکشید و پای خود را به حالت اولیه برگردانید. تکرار. قبل از تغییر به پای دیگر، ۱۰ اسلاید را در هر طرف انجام دهید.
