شش پیر! این اسم عجیب و غریب که چیز زیادی هم درباره وجه تسمیه آن وجود ندارد، مربوط به چشمه ای است که در استان فارس قرار گرفته و اتفاقا یکی از مهترین و پر آب ترین منابع آب سطحی دائمی این استان به شمار می آید.
چشمه ای که در ۸ کیلومتری شمال روستای «برشنه» از توابع بخش همایجان قرار دارد و از میان شکاف های کوه به آرامی بیرون می آید و چندمتر پایین تر از سرچشمه رودخانه ای خروشان به راه می افتد که هر تازه واردی را به هیجان می آورد.
اگر به دنبال یک سفر خنک در آب و هوای معتدل این روزها می گردید، سفر به سپیدان و شش پیر را فراموش نکنید. آب چشمه «شش پیر» از جنوب شرقی سپیدان در مسیر کوهستانی به سوی دشت همایجان جریان پیدا می کند و با استفاده از نهرهای سنتی به اراضی و باغ های همایجان انتقال داده می شود. رودخانه شش پیر بعد از عبور از تنگ شش پیر و پیمودن راهی کوتاه وارد رودخانه شهر اردکان می شود.
قسمتی از آب های شش پیر بعد از گذر از بند انحرافی شهید طالبی کارخانه توربین برقی منطقه را به کار می اندازد. حدود ۵۰۰ متری سرچشمه ۲ واحد پرورش ماهی از آب های شش پیر بهره مند شده و ماهی قزل آلا تولید می کند.
چشمه شش پیر که به آن دریاچه هم گفته می شود، در میان اهالی استان فارس، عروس دریاچه های ایران لقب گرفته است و مردم محلی آن را مقدس می دانند و هر سال در وقتی معین به کنار این چشمه می آیند و دعا می کنند. در حدود ۲۰۰ متری چشمه، در دل کوه نوشته ای قاجاری به چشم می خورد که نشان دهنده محبوبیت این چشمه در دوره قاجار است.
کجا برویم؟
باید به شهرستان سپیدان در شمال استان فارس و ۷۵کیلومتری غرب شیراز سفر کنید و سراغ چشمه شش پیر را در ۶ کیلومتری مرکز آن، شهر اردکان بگیرید. این چشمه سرچشمه اولین رودخانه شش پیر است و پوشش جنگلی و چشم اندازهای طبیعی این منطقه آن را به مکانی مناسب برای گردشگران تبدیل کرده‌است.
حالا که گذارتان به سپیدان افتاده است، بد نیست بدانید که شهرستان سپیدان یکی از شهرهای بسیار کهن ایران به شمار می رود. تا جایی که در تحقیقات باستان شناسی انجام گرفته در سال ۱۳۱۴ ه.ش در تل گرد سفال های نقش دار بازمانده از هزاره چهارم پیش از میلاد مربوط به تمدن ایلامیان در این منطقه کشف شده است
دیدنی های سپیدان
حالا که گذارتان به سپیدان افتاده است، بد نیست بدانید که شهرستان سپیدان یکی از شهرهای بسیار کهن ایران به شمار می رود. تا جایی که در تحقیقات باستان شناسی انجام گرفته در سال ۱۳۱۴ ه.ش در تل گرد سفال های نقش دار بازمانده از هزاره چهارم پیش از میلاد مربوط به تمدن ایلامیان در این منطقه کشف شده است. دلیل از این محکم تر می خواهید برای اثبات باستانی بودن سپیدان؟ پس بشنوید که در بخشی از منابع بازمانده آشور، از منطقه پارتاکنا (پارتاکنه) نام برده شده است که با توجه به مشخصات جغرافیایی می توان به منطقه سپیدان رسید.
سپیدان در گذشته رونق و بازار و اقتصاد پویایی داشته و ساختمان ها و عمارت های با شکوه و زیبایی که در این منطقه وجود دارد، آن را شهره شهرهای استان فارس کرده است. مشهورترین بنای این شهر مسجد ولی عصر و مسجدحاج نیازنیازی است که البته در حال حاضر تخریب شده است اما مسجد جامع و مسجدحاج علم ترابی و حمام اردکان هنوز پابرجا هستند.
اگر اهل کوهنوردی و طبیعت گردی باشید، در سپیدان می توانید سراغ کوهپیمایی در کوه رنج و کوه برم فیروز بروید. آبشارهای مارگون، چیکان و مورزیان هم فضاهای دلچسبی برای یک گشت و گذار عصرگاهی شما هستند. همین طور تنگ تیزاب، تنگ غوره دان، تنگ آبسرد و تنگ بغدیون که از معروف ترین تنگه های منطقه هستند. دریاچه های برم فیروز و برم شش پیر هم که با آب و هوای خنک و معتدلشان جای خود را به خوبی بین گردشگران استان فارس باز کرده اند.
